Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΦΟΙΝΙΚΩΝ

Όπως οι περισσότεροι ασφαλώς έχουμε πληροφορηθεί, εδώ και μερικά χρόνια έχει εμφανιστεί η ασθένεια των φοινικόδεντρων, που έχουν προσβληθεί από το κόκκινο σκαθάρι και η οποία ασθένεια έχει λάβει, δυστυχώς, επιδημικές διαστάσεις.

 Το έντομο με την επιστημονική ονομασία κόκκινος ρυγχωτός κάνθαρος 

(Rhynchophorus ferrugineus) καταστρέφει τα φοινικόδεντρα και η αντιμετώπισή του έχει αποδειχτεί μέχρι σήμερα εξαιρετικά  δύσκολη. 

Το κόκκινο σκαθάρι εμφανίστηκε για πρώτη φορά πριν από χρόνια στην Κρήτη, όπου απειλεί το περίφημο φοινικόδασος στο Βάι, και στη συνέχεια προσέβαλε φοινικόδεντρα σε πολλές περιοχές σε όλη την Ελλάδα.

 Ειδικά στη Ρόδο το πρόβλημα είναι σοβαρό, δεδομένου ότι στο νησί υπάρχουν χιλιάδες φοινικοειδή, πολλά από τα οποία έχουν εισαχθεί από το εξωτερικό.

 Έχει διαπιστωθεί ότι το έντομο αυτό εντοπίστηκε αρχικά στην Αίγυπτο και έφτασε και στην Ελλάδα από τα εισαγόμενα φοινικόδεντρα για καλλωπιστικούς σκοπούς κυρίως σε ξενοδοχειακές μονάδες, χωρίς να γίνεται κανένας έλεγχος. 

Το σκαθάρι εισχωρεί από την κορυφή του δένδρου εκεί όπου ξεπροβάλλουν τα νέα φύλλα,ή εισχωρεί από τομές ,οπές από κατεστραμένα τμήματα του κορμού ή άλλες αλλοιώσεις λόγω ηλικίας ή άλλων λόγων στο υπέργειο μέρος του φυτού.

Μόλις εισχωρήσει στο εσωτερικό του φυτού τότε  το θηλυκό γεννάει περίπου 300 αυγά, τα οποία εκκολάπτονται σε 3-5 μέρες σε κάμπιες και φανταστείτε τον αριθμό τους στις επόμενες γενιές όταν τα θηλυκά ωοτοκήσουν.

Όλα αυτά μ΄ ένα μόνο γονιμοποιημένο θηλυκό. Και μόνο όταν αρχίσει να σαπίζει το φοινικόδεντρο φαίνεται ότι έχει προσβληθεί από την ασθένεια.
Παρά δε τις εντατικές προσπάθειες των γεωπόνων, το πρόβλημα δυστυχώς δεν έχει βρει ακόμα τη λύση του.

Οι τελευταίες ειδήσεις για το μέγεθος και το εύρος της προσβολής από το σκαθάρι Rynchophorus ferrugineus, προξένησαν στους ειδικούς μεγάλη ανησυχία σχετικά με  την τύχη και πιθανή καταστροφή κατ΄αρχήν των φοινίκων, αλλά και γενικά των φοινικοειδών που αναπτύχθηκαν και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εικόνας και της ιστορίας παλαιών περιοχών της πρωτεύουσας , αφού πολλές φορές αποτελούν κεντρικό διακοσμητικό κομμάτι πλατειών, δρόμων, δημοσίων κτιρίων αλλά και κατοικιών για δεκαετίες.

Το φονικό κόκκινο σκαθάρι αφήνει στο πέρασμά του την καταστροφή ακόμη και προπολεμικών φοινίκων στη Λεωφόρο Ποσειδώνος της πρωτεύουσας καθώς και άλλων εισαγόμενων καλλωπιστικών φοινικοειδών.

Οι επιστήμονες  από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, που παρακολουθούν την αλματώδη εξάπλωση του σκαθαριού, εκτιμούν ότι στα νότια προάστια της Αθήνας έχουν αφανιστεί περισσότεροι από 1.000 φοίνικες, με αποτέλεσμα τα συνεργεία των δήμων να μην προλαβαίνουν να ξεριζώνουν τα φυτά και να τα απομακρύνουν καθώς ο κίνδυνος προσβολής και των υγιών φοινίκων είναι πολύ μεγάλος.

Το σκαθάρι τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και μπορεί να μεταφερθεί σε απόσταση έως και 7 χλμ.

Απούσα και πάλι η Πολιτεία

Για άλλη μια  φορά όμως η χώρα μας καθυστέρησε πολύ στην λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του «ιού», ο οποίος πρωτοεμφανίστηκε μετά την Ολυμπιάδα λόγω της ανεξέλεγκτης εισαγωγής για καλλωπιστικούς κυρίως λόγους φοινικοειδών από την Αίγυπτο, με αποτέλεσμα την εξάπλωση της νόσου σε όλη την Ελλάδα και την δημιουργία μιας νέας αγοράς πρόληψης και «θεραπείας» του σκαθαριού γύρω από την οποία έχουν αρχίσει να συνωστίζονται ποικίλα επιχειρηματικά συμφέροντα. 

 Συγκεκριμένα, οι προμηθευτές φυτοφαρμάκων και αντιπροσώπων ποικίλων τεχνολογιών που υπόσχονται ριζικές λύσεις για την αντιμετώπιση του σκαθαριού, έχουν ενσκύψει πάνω από το πρόβλημα χωρίς όμως πειστικές λύσεις και το κυριότερο με πολύ μεγάλο κόστος.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι «κάποιοι συνδεδεμένοι με την εξουσία και τον κορβανά της», επιμένουν σε πανάκριβες και αναποτελεσματικές μεθόδους όπως είναι η κοπή και ταφή που κοστίζει από 500 έως 1.000 ευρώ ανά δένδρο, η έγχυση σκευάσματος με ορούς κόστους 100 ευρώ ανά δένδρο ή η χρήση μικροκυμάτων κόστους 400 ευρώ ανά δένδρο.

Είναι φανερό ότι  κάποιοι έχουν μυριστεί χρήμα  με το τσουβάλι και έχουν αρχίσει να πιέζουν προς κάθε κατεύθυνση για να μοιραστούν τους πόρους που η πολιτεία χρειάζεται να διαθέσει για το «Αμερικανικό» πρότυπο διακόσμησης που έχουν επιλέξει δήμοι, ξενοδόχοι και ιδιώτες. 

Μέχρι όμως να αποφασίσουν  ποιος θα πάρει τη μερίδα του λέοντος  μάλλον θα είναι πολύ αργά. Ήδη το σκαθάρι έχει εξαφανίσει τον κανάριο φοίνικα. Ελπίδα όλων είναι να μην κολλήσει και τα άλλα είδη φοινικοειδών.